necov - Werkgroep Water- en Oeverplanten

In samenwerking met Stowa

Themadag: Waterplanten als graadmeters voor de ecologische toestand van het water: doel, referentie en beoordeling.

Datum: Woensdag 2 april 2003

Veel waterbeheerders zijn momenteel druk met de implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW), een proces dat ook door andere instanties met belangstelling gevolgd wordt. De invulling blijkt een weerbarstig probleem.

De KRW geeft aan dat we minimaal in alle oppervlaktewateren moeten streven naar een goede ecologische kwaliteit, dat daarvoor graadmeters (beoordelingssystemen) moeten worden ontwikkeld. Daarbij wordt vooral gedoeld op de biologische kwaliteitselementen algen, waterplanten, macro-invertebraten en vissen. Bijkomend moet een afstemming gezocht worden met de fysisch-chemische waterkwaliteit en de hydromorfologie.

In principe kunnen bestaande systemen worden gebruikt, mits er op stroomgebiedniveau duidelijkheid en uniformiteit is. Er wordt dus een beroep gedaan op (inter)nationale afstemming en standaardisatie (inter-kalibratie).

Voor de ecologische beoordeling van waterkwaliteit zijn in het verleden verschillende methoden ontwikkeld, gebaseerd op soorten, gemeenschappen of beide en vaak speelden waterplanten daarin een rol.

Voor een ‘KRW-proof'-beoordelingsmethode moet een typologie van wateren en voor elk watertype de referentie worden vastgesteld. In Nederland wordt dat momenteel in opdracht van STOWA door Alterra uitgewerkt, in Vlaanderen door het Instituut voor Natuurbehoud. De komende jaren zal het referentiesysteem voor de biota nog wel ter discussie blijven staan en zo nodig herzien. Waterplanten spelen daarbij in sommige watertypen een grotere rol dan in andere.

Een aantal sprekers zal op de themadag zijn/haar visie geven op de typologie en referentiebeschrijvingen. Zij bespreken hun ervaring met het opstellen van een concreet beoordelingssysteem voor een of enkele watertypen en pogingen deze op te schalen naar andere watertypen. Centraal staat steeds het belang van waterplanten voor de beoordeling als geheel.

Samenvattingen

Samenvattingen van de lezingen, posters en de discussie (232k) zijn op te halen als als PDF-bestand. klik hier
U hebt daarvoor Acrobat Reader nodig.

Programma

-	Rick Wortelboer (RIVM): De Kaderrichtlijn Water, de voorgestelde typologie en referenties in Nederland, de plaats van waterplanten
-	Anik Schneiders (Instituut voor Natuurbeheer) i.s.m. 7 anderen: Situering van de vereisten van de Kaderrichtlijn Water voor de monitoring van macrofyten en de aanpak in Vlaanderen
-	Rebi Nijboer (Alterra) De ontwikkeling van de wetenschappelijke basis van Kaderrichtlijn Water: het STAR project
-	Posterpresentatie tijdens lunchpauze
-	Marcel vd Berg (RIZA): De ontwikkeling van een beoordelingssysteem voor de grote wateren in Nederland
-	Tom vd Broek (Haskoning): De plantensociologie als meetlat voor de ecologische toestand: een beoordelingssysteem voor sloten
-	Herman van Dam (AquaSense) i.s.m. Gertie Arts (Alterra): Beoordeling van vennen op basis van grote en kleine planten
-	Luc Denys (Instituut voor Natuurbeheer) i.s.m. 6 anderen: Naar een referentiegestuurde beoordeling van waterplanten in Vlaanderen
-	Discussie over dilemma's, kennislacunes en voortgang